□•●xewnazad●•□

SÊ ZIMAN

Ji klavyeya xewname

Xwendin

0 Şirove hatî kirin

Xwendinê bidomîne Gotina xwe bibêje

Roboskî, Ya Da Başkasının Acısına Bakmak

Ji klavyeya xewname

Xwendin

0 Şirove hatî kirin

Cumhuriyet gazetesinin 2 Kasım 1945 tarihli ilk sayfasından bir karikatür. Gazetenin aynı günkü sayfalarında “Milli Şef” İsmet İnönü’nün 2. Dünya Savaşı sonrası Türkiye diş politikası hakkındaki “Türk topraklarından ve haklarından hiç kimseye verilecek borcumuz yoktur. Şerefle yaşayacak ve şerefle öleceğiz” sözleri manşete taşınmış. Karikatür savaş esnasında Amerika’nın Japonya’ya atom bombası atmasına gönderme yaparak, Türk devletinin ne kadar iyi olduğunu, uçağa benzetilmiş (iyi giyimli, çağdaş görünümlü, inkılapları benimsemiş!) birisinin bomba yerine sevginin şekilsel gösterimi olan kalp şeklindeki parçaları aşağıya bırakmasıyla anlatmaya çalışmış.

Bu karikatürün çizilmesinden 57 yıl sonra 28 Aralık 2011 tarihinde Qiliban’a bağlı Roboskî köyünde 17’si çocuk olmak üzere 34 Kürt köylüsü Türk savaş uçaklarından atılan bombalar tarafından öldürüldü. Hükümet te İnönü’nün dediği gibi Türk devletinin kimseye verecek borcu ve özrü olmadığına inanmış olmalı ki öldürülenlerin ailesinden özür dileyeceğine askeri yetkililere teşekkür etti. “Operasyon kazası” olan olay akşam saatlerinde olmasına rağmen merkez medya ertesi gün öğleye kadar vahim olayı görmezden geldi. Olay hakkındaki bütün bilgiler sosyal medya tarafından kamuoyuna duyurulmaya çalışıldı. Basın ilk başta öldürülenleri PKK’li diye göstermeye çalıştı, ama gerçekler ortaya çıkmaya başlayınca çark edipöldürülenlerin “kaçakçı” kimlikleri üzerinde durmaya başladı. Birkaç gün sonra hükümete yakın TV kanallarında gösterilen dizilerde kaçakçılar örgütle işbirliği içindeymiş gibi gösterilmeye çalışıldı. Olayın olmasından sonra popüler bir dizi olan “Sakarya-Fırat”, kaçakçıları örgütle çalışan, örgütün silahlarını katır sırtında taşıyan (bu katırlar bombardımandan geriye kalanlar olmalı!) kişiler olarak sunmaya çalıştı. Dizinin bir sahnesinde kaçakçılar askerlerin yanından geçtikten sonra saldırıya uğruyorlar; meğer onlar kaçakçı değil, kaçakçılar gibi giyinen “terörist”lermiş!. Belli bir süre sonra gerçeklikle kurgu arasındaki ayrımın geçişkenliğini dengeleyemeyen izleyici kaçakçıları “terörist” gibi algılamaya başlar. Ve haliyle onların ölümü hakettiği sonucuna varır. Bunun yanında aynı çizgideki gazetelerde olaydan hemen sonra kaçakçıları örgütle işbirliği içindeymiş gibi gösteren manşetler atmaya başlaması bu kanıyı desteklemektedir. En kaba ifadeyle çarpıtılanın, “bombalanın” hakikat olduğunu söylenebilir.

Saldırı sonrası aynı hizaya dizilmiş 34 köylünün parçalanmış cansız bedeni gün boyu televizyonun karşısına park etmiş olan bize eşlik etti. Ama fotoğraf ve görüntü çerçeve çizme işi olduğundan bize sadece kadrajın ekrana sığdırabildiği ya da sığdırılmak istenen kadarı yansıtıldı. Ya ekrana sığmayanlar? Yarım kalan hayaller ve yarım kalan bedenler. Hiçbir ekran ölenlerin ardından kalanların acısını yansıtamaz, zaten “biz”e yansıtılan (burada ki “biz” böyle bir olaya maruz kalmamış herkestir.) acılar “kurgusal acıdır.” Susan Sontag’ın dediği gibi günümüz modern dünyasında başkasının acısı sadece “seyirlik manzaradır.” Başkasının acısını gösteren görüntülerde “seyirlik görüntülerdir.”

Xwendinê bidomîne Gotina xwe bibêje

Derengmayîn!

Ji klavyeya xewname

Xwendin

0 Şirove hatî kirin

Xwendinê bidomîne Gotina xwe bibêje

Sana bir soru?

Ji klavyeya xewname

Xwendin

0 Şirove hatî kirin

Xwendinê bidomîne Gotina xwe bibêje

KENÊ PARSEK Û PARSEKÊ KEN

Ji klavyeya xewname

Xwendin

0 Şirove hatî kirin

"Şev dereng e, bêdengiyekî bi saw, odeyekî sar û seqem û vala; ez bi nîvtariyekê dagirtî me." Belê, Hêmîn Mukriyanî wiha dest bi pêşgotina pirtûka Hesen Qizilcî ya bi navê Kenê Parsek dike. Ez bi vî hevoka serî, li dev û dorê xwe dinêrim; sobeyek piçûk ku xweyiyê malê daye me vêdikeve, germiya ku dişîne ji ber ku sare, bi derketina sobê re cardin direvin ku cihê jê derketine, hêlina xwe. Ew jî ditirsin ji sermaya di odê de. Li ser qenepeyek weke rengê xwezaya biharê kesk de xwe dirêj kirîye. Min dil heye dest bi Kenê Parsek bikim. Kenê Parsek 2001'an de di weşanên Aveste yê de çap bû ye. Ji soranî hatî wergerandin! Min vî pirtûkê, dema Hesen çûbû betlanê bi 15 pirtûkê din ve ji mala wî dizî bû(ji xwe di warê pirtûk dizîkirinê de nav û dengiya me heye :). Hetanî anha min navê Hesen Qizilcî nebihîstibû. Danasîna weşanxaneyê amade kiriye dinêrim. Dema avakirina Komara Kurdistanê de cih girtiye. Nivîsan kovarên di wî demê derdiket re nivisandî ye. Piştî hilweşîna Komarê derketiye dervey welêt. 1979'an de vedigere welêt û di 1984'an de tê girtin, ji wî demê vir de kes ti xeber jê nebihîstiye. Dadikevim nav pêşgotinê -ku ji xwe dîrokek dihûndûrîne- Mukriyanî peyvên Pêşawayê Nemir ê derbarê Qizilcî de ji me re radigihîne.
"Xwezî gelek kesê wek Hesen Qizilcî di nav me de hebûyana!.. Ger em ji bo xwe bin, wê gelekên wiha ji nav me rabin." Kenê Parsek. Çi navek bi wate. Ji xwe em di jiyana xwe hemû de ne parsekê kenê ne? Rojan nabûhûrînin wek parseka li ber diwarê xwedî yê kenê, wan diwarê ku ji çav, dev lêvan pêk tê. Em ne li bendê ne ku awirek nerm bibexşîne, were li zengila deriyê dilê me xe. Em naxwazim bi me re bikene da ku pê zikê me têr be. Pirî caran em hesûdiya nakin ku dibînin kenê wî ji bo yekê din e, wek parsekek parsa meriv ji destê meriv girtibe...

Xwendinê bidomîne Gotina xwe bibêje